پل خواجو

پل خواجو

تاریخ آخرین به روز رسانی: 11 اسفند ، 1397

پل خواجو یکی از پل های تاریخی شهر اصفهان است که در شرق پل الله ‌وردی خان یا همان سی و سه پل اصفهان بر روی رود زاینده رود، در انتهاى شرق خيابان کمال اسماعيل اصفهانى و انتهاى جنوبى خيابان خواجو واقع شده است. پل خواجو یا پل شاهی به دستور شاه عباس دوم در سال 1060 قمری روی ویرانه‌ های پلی از دوره تیموری ساخته شد. طول پل 133متر و عرض آن 12متر، همراه با تزئینات کاشیکاری فراوان از آثار بسیار ممتاز اصفهان است.

پل خواجو در دوره صفویه یکی از زیباترین پل‌های جهان بشمار می ‌رفت. وسط پل، ساختمانی شامل چند اتاق مزین به نقاشی، وجود دارد که این اتاق ‌ها اختصاص به بزرگان و امرائی داشت که به هنگام ایجاد دریاچه مصنوعی مسابقات شنا و قایقرانی را تماشا می ‌کردند. پل خواجو به دلیل معماری و تزئینات کاشیکاری نسبت به سایر پل ‌های زاینده رود برتری دارد. هدف شاه عباس دوم از احداث این پل ارتباط دو قسمت محله خواجو و دروازه حسن آباد به تخت فولاد و راه شیراز بود که به پل حسن آباد و پل شیراز نیز شهرت دارد.

پل خواجو به هنگام طغیان آب زاینده رود، منظره بسیار جالبی به خود می گیرد. برای اقامت موقتی شاه صفوی و خانواده او در وسط پل، ساختمان مخصوصی که به نام بیگلربیگی شهرت دارد، بنا شده که هم اکنون وجود دارد و اطاق‌های آن دارای تزئینات نقاشی است. اطراف پل خواجو مانند قدیم در ایام بهار و تابستان و روزهاى تعطیل، محل گردشگاه عموم مردم است.

اين پل را با اسامى “بابا رکن الدين”، “خواجو”، “گبرها”، “شيراز”، “حسن آباد”، “پل شاهى”، “تيمورى” خوانده ‏اند. اما اين که آن را پل “بابا رکن الدين” گفته ‏اند از اين جهت است که در تخت فولاد که نزديکى جاده قديم شيراز واقع شده قبر و بقعه بابا رکن الدين که از عرفاى معروف زمان خود بوده در آنجا واقع بوده و از اين رو پل به نام او معروف گرديده است. اما ناميدن آن به “پل خواجو” به مناسبت اين است که در مجاورت محله خواجو ساخته شده و “پل شيراز” از اين نظر که نزديک جاده اصفهان به شيراز واقع گرديده و “پل گبرها” از نظر اين که گبرها از اين پل به محله خود مى ‏رفته ‏اند و “پل حسن آباد” از جهت اين که محل خواجو را در قديم حسن آباد مى‏ ناميده ‏اند و اما “پل شاهى” از اين جهت بود که چون شاه عباس دوم در سال يک هزار و شصت، پل را کامل کرد و از هر جهت آراسته گرديد به “پل شاهى” معروف گرديد و “تيمورى” از آن نظر گفته ‏اند که تيمور به داماد خود حسن پاشا دستور داده بود که آن پل را بنا کند و بنا کرد.

از مزاياى اختصاصى اين پل سدى بوده که براى آن در موقع ساختن در نظر گرفته ‏اند که هر زمان اقتضاء داشته با بستن چشمه‏ هاى پايين آب بالا مى ‏آمده و حکم درياچه و سدى پيدا مى ‏کرده است و بناى اين سد و درياچه براى اين بوده که منظره عمارات و باغ هاى واقع در آن محل باشد و در هنگام جلوس در آن عمارات و باغات از منظره درياچه‏اى که با بستن سد ايجاد مى‏گرديد لذت برند.

پل خواجو اصفهان علاوه بر اينکه براى عبور و مرور قوافل و عابران ساخته شده بود براى تفرج و گردش مردم و پادشاه نيز مستعد بوده است. چنانچه از قصص الخاقانى نقل شده در سال (1060 ه.ق) که پل ساخته شد و به پل شاهى شهرت يافت بعد از تعطيلات نوروز آن سال برحسب فرمان شاه عباس دوم پل را آيين بندى و چراغان کردند و هر يک از غرفه ‏هاى آن را يکى از امراء و بزرگان تزيين نمود و براى جشن مهيا گرديد
6Ldp1IMkAAAAABEqogEocbkxumJLPF9GkhiiI5Ql